• TIN TỨC
• VIDEO

Một ngày sau khi chế độ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad sụp đổ, người dân nước này đổ ra đường phố Damascus với niềm xúc động lớn - nhiều người không tin những chuyện vừa xảy ra. Tổng thống Assad và người cha của mình từng cầm quyền tại Syria trong hơn 60 năm trước khi quân đối lập tiến vào thủ đô vào ngày 8/12/2024.

Hai dòng cảm xúc chính trong lòng người dân Syria

Các chốt kiểm soát an ninh trống trơn vào ngày 9/12 tại nhiều địa điểm bên trong thủ đô của Syria. Xe tăng bị bỏ lại nằm rải rác đó đây, cùng với nhiều bộ quân phục chế độ cũ bị các quân nhân chính phủ vứt lại khi lực lượng vũ trang đối lập đồng loạt tiến vào Damascus vào hôm trước đó.

Những người ủng hộ phe đối lập Syria tại trung tâm thủ đô Damascus sau khi chính phủ Assad sụp đổ.

Những chiến binh đối lập đeo súng tiểu liên lái xe vòng vèo - nhiều người trong số họ dường như vẫn còn sốc về thắng lợi chóng vánh của chính mình khi lật đổ được Tổng thống Assad - người đã nắm quyền tại Syria trong rất nhiều năm. Người dân thủ đô đi lại trên phố trong trạng thái vẫn chưa tin vào những gì họ vừa chứng kiến.

Một bộ phận dân chúng tỏ thái độ bực bội về vị tổng thống vừa bị lật đổ. Số khác thì lại cảnh giác với những chiến binh vừa giành được chính quyền về tay mình.

Công dân Shahnaz Sezad, 50 tuổi, nói: “Tất cả chúng tôi đều sốc. Như thể chúng tôi hồi sinh sau ác mộng”.

Mohammad Bakir - một chiến binh 41 tuổi, ngồi ở ghế sau của ô tô, súng trường kẹp giữa hai đầu gối. Xe bị kẹt trên đường trong khoảng 1 tiếng đồng hồ. Bakir tâm sự với phóng viên rằng mẹ và anh trai của ông đã mất liên lạc vào năm 2012 tại tỉnh Idlib sau khi có những cuộc biểu tình chống chính phủ. Suốt 12 năm qua, ông bặt tin về họ. “Chúng tôi vui vì chiếm được thành phố nhưng với tôi, chiến thắng thực sự sẽ chỉ đến khi nào tôi tìm lại được gia đình mình”.

Sáng 9/12, ông Victor Dawli, 59 tuổi, đứng tại lối ra vào căn hộ của mình bên trong khu phố cổ của thành phố Damascus. Khi một chiếc xe tải chở đầy lính của phe đối lập đi qua, ông Dawli liền đưa tay vẫy chào họ.

Quận nơi Dawli sinh sống là Babsharqi, với cư dân phần lớn là người Kitô giáo, nhiều người trong số họ ủng hộ chính quyền Assad trước đây. Bây giờ những người này lo sợ họ có thể bị trả thù. Kể từ khi Tổng thống Assad bay ra nước ngoài vào hôm 8/12, những người sống tại khu vực này tìm cách “đi dây” một cách thận trọng. Một số chủ động tránh sự chú ý và ở lỳ trong nhà. Số khác, như ông Dawli, cho biết họ bí mật ủng hộ lực lượng nổi dậy ngay từ đầu.

Khi một hàng xóm đi qua, ông Dawli sốt sắng chào họ rất to: “Chào anh, xin chúc mừng nhé!”. Nhưng đáp lại, người đàn ông kia chỉ nhìn Dawli bằng ánh mắt trống rỗng rồi vội vã rảo bước xuống con hẻm gần đó. Ông Dawli giải thích: “Có những người vẫn e ngại về lực lượng mới. Khi mình nói chúc mừng, họ cảm thấy không thoải mái”.

Thách thức lớn đang đợi Syria và phe đối lập ở phía trước

Cả người dân lẫn lực lượng nổi dậy thành công đều có một chút cảm giác bất định về tương lai phía trước. Không ai chắc chắn lắm về những gì sẽ phải làm trong thời gian tới. Nhiệm vụ sẽ rất nặng nề, như phải hòa giải những chia rẽ sâu sắc về sắc tộc và giáo phái tại quốc gia Tây Á này.

Ban lãnh đạo của lực lượng vũ trang đối lập ra thông cáo vào hôm 9/12 khẳng định rằng họ “sắp sửa hoàn tất việc kiểm soát thủ đô và bảo tồn tài sản công”. Phe đối lập cho biết, họ đang hình thành một chính phủ chuyển tiếp, đồng thời kêu gọi nhân viên khu vực công hãy trở lại nơi làm việc.

Thông cáo không nêu tên nhà lãnh đạo của chính phủ chuyển tiếp nhưng tin tức địa phương cho hay, đó sẽ là Mohammed al-Bashir, người trước đây đứng đầu cơ quan hành chính của phe đối lập tại vùng Tây Bắc Syria.

Thủ lĩnh lực lượng đối lập, Ahmed al-Shara (bí danh hoạt động trước đây là Abu Mohammed al-Jolani), cũng phát biểu theo hướng hòa giải với các thể chế của chính quyền Syria cùng đội ngũ nhân viên của các cơ quan đó. Ông al-Shara nói với Thủ tướng Syria Mohammad Ghazi al-Jalali rằng “chúng tôi không thể vứt bỏ nhà nước tiền nhiệm”. Thủ tướng al-Jalali ở lại Syria dù Tổng thống Assad di tản ra nước ngoài.

Hiện kinh nghiệm quản lý của phe đối lập chỉ giới hạn vào một vùng lãnh thổ hạn hẹp mà họ kiểm soát được trước khi lật đổ chính quyền Assad.

Tại nhà thờ Hồi giáo cổ Umayyad bên trong thủ đô Damascus vang lên tiếng của thủ lĩnh al-Shara ca ngợi chiến thắng mau lẹ đến bất ngờ của lực lượng nổi dậy. Ông nói: “Mảnh đất Syria này đã được giải phóng trong vòng 11 ngày từ Bắc chí Nam, từ Đông sang Tây”.

Lực lượng đối lập đang cố gắng duy trì trật tự bên trong thủ đô Syria. Một số chiến binh mặc đồ rằn ri đứng gác tại các tòa nhà chính phủ và ngân hàng để ngăn những người vào hôi của. Số khác mặc thường phục và đeo súng AK để hướng dẫn giao thông tại các giao lộ.

Có dấu hiệu về tình trạng lộn xộn, thiếu pháp luật mà nhiều người e sợ sẽ tràn ngập đất nước Syria trong những tuần tới đây nếu như liên minh các lực lượng vũ trang đối lập thất bại trong nỗ lực duy trì trật tự xã hội.

Theo VOV.vn

• Xung đột Nga - Ukraine đang bị quốc tế hóa cao độ (23/12)