Bình Dương là một trong những địa phương tập trung nhiều khu công nghiệp (KCN), do đó vấn đề ô nhiễm môi trường (ONMT) đang được Bình Dương đặt lên hàng đầu trong định hướng phát triển bền vững.
BÁO ĐỘNG ONMT DO LÃNG PHÍ ĐIỆN, NGUYÊN, NHIÊN LIỆU
Đến nay, tỉnh Bình Dương có khoảng 13.000 doanh nghiệp (DN) trong nước đăng ký kinh doanh và 2.700 DN có vốn đầu tư nước ngoài. Số lượng DN thuộc các thành phần kinh tế có khuynh hướng tăng qua các năm. Tuy nhiên, việc áp dụng sản xuất sạch hơn (SXSH) vẫn còn hạn chế, một số cơ sở, DN tuy có triển khai SXSH nhưng chưa đồng bộ, vì vậy hiệu quả mang lại chưa cao. Theo khảo sát, một số DN trên địa bàn tỉnh, tiềm năng áp dụng SXSH trong các DN còn rất lớn, có thể tiết kiệm nguyên liệu, nhiên liệu, nước, hóa chất, có thể tiết kiệm đến 25% năng lượng điện trong quá trình sản xuất. Tuy nhiên, hiện các DN chỉ mới chú trọng tới giải pháp xử lý môi trường của các chất thải cuối nguồn (xử lý cuối đường ống) mà chưa quan tâm sâu tới việc phòng ngừa, ứng phó sự cố về môi trường vào các quá trình sản xuất nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất và giảm thiểu rủi ro cho con người và môi trường.
Theo Sở Công thương tỉnh Bình Dương, với tốc độ phát triển công nghiệp nhanh, song song với sự phát triển công nghiệp thì mức độ ô nhiễm ngày càng gia tăng cả ở dạng rắn, lỏng và khí. Từ năm 2011, được sự hỗ trợ của Văn phòng Hợp phần SXSH trong công nghiệp (CPI) thuộc Bộ Công thương, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp Bình Dương đã tổ chức nhiều khóa tập huấn “Nâng cao nhận thức về SXSH trong các DN công nghiệp trên địa bàn” cho cán bộ thuộc phòng kinh tế huyện, thị và đại diện các DN sản xuất công nghiệp trên địa bàn. Hoạt động này nhằm khuyến khích các DN trên địa bàn tỉnh nắm bắt được những kiến thức cơ bản về SXSH, tăng nhận thức vềlợi ích, tầm quan trọng của việc áp dụng SXSH và hướng đến ký kết SXSH trong công nghiệp, khắc phục những hạn chế về ONMT do nước thải, khí thải, chất thải rắn gây nên. Đặc biệt, từ năm 2013, toàn tỉnh phát động phong trào tiết kiệm điện, tiến tới nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, bảo vệ môi trường sống.
GIẢI PHÁP CÁC NGÀNH PHỐI KẾT HỢP
Để thực hiện cóhiệu quảnội dung của Chiến lược quốc gia về SXSH trong công nghiệp đến năm 2020 của Chính phủ, UBND tỉnh Bình Dương Ban hành Kếhoạch SXSH trong công nghiệp kèm theo Quyết định số 1419/QĐ-TTg ngày 19- 7-2016, giai đoạn 2016-2020, với mục tiêu chung: Phấn đấu đưa nền sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Dương tiếp cận mục tiêu chung của “Chiến lược SXSH trong công nghiệp đến năm 2020”. Hoạt động sản xuất phải chú trọng đến hiệu quả sử dụng nguyên liệu và năng lượng đầu vào; giảm thiểu phát thải và hạn chế mức độ gia tăng ô nhiễm đầu ra; bảo vệ và cải thiện chất lượng môi trường, sức khỏe con người và bảo đảm phát triển bền vững.
Mục tiêu cụ thể: Phấn đấu đến năm 2020: 90% cơ sở sản xuất công nghiệp, có tiềm năng áp dụng SXSH được tuyên truyền, phổ biến và nhận thức được lợi ích của việc áp dụng SXSH trong công nghiệp. 50% cơ sở sản xuất công nghiệp có tiềm năng tiến hành áp dụng SXSH và tiết kiệm từ 8 - 13% mức tiêu thụ năng lượng, nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu trên đơn vị sản phẩm. 100% cán bộ chuyên trách về SXSH được đào tạo và có đủ năng lực hướng dẫn, tư vấn, hỗ trợ áp dụng SXSH cho các cơ sở sản xuất công nghiệp.
Kế hoạch SXSH cũng đã nhấn mạnh vai trò phối, kết hợp của các ngành chức năng, trong việc tổ chức tuyên truyền sâu rộng về SXSH, để các cơ quan và DN nắm được lợi ích của việc SXSH, từ đó nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc áp dụng SXSH. Các ngành cần có kế hoạch đào tạo, tập huấn về SXSH cho cán bộ quản lý, cán bộ kỹ thuật của các cơ quan cấp tỉnh, huyện, thị và DN về công tác SXSH để triển khai sâu rộng trên toàn địa bàn. Đồng thời, xây dựng các đề tài, dự án về quản lý, áp dụng SXSH trong công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Hỗ trợ xây dựng mô hình thí điểm, nhân rộng các mô hình áp dụng SXSH trong công nghiệp cho các cơ sở sản xuất công nghiệp và hỗ trợ một phần kinh phí cho các dự án áp dụng SXSH như đầu tư thay đổi, cải tiến dây chuyền công nghệ.
THÊM 61 DN VÀO “SÁCH XANH”
Bên cạnh việc vận động DN thực hiện SXSH, tỉnh Bình Dương rất chú trọng việc tôn vinh các DN làm tốt công tác bảo vệ môi trường. Ngày 16-11- 2016, UBND tỉnh Bình Dương đã ban hành Quyết định số 3173/QĐ-UBND về việc khen thưởng các DN thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh năm 2016. Ngày 22-11-2016 Sở Tài nguyên và Môi trường Bình Dương (TN&MT) đã tổ chức lễ công bố Sách Xanh tỉnh Bình Dương năm 2016.
Theo đó, 61 DN thực hiện tốt và đạt yêu cầu về bảo vệ môi trường đã được ghi tên vào Sách Xanh tỉnh Bình Dương năm 2016 và được nhận bằng khen của UBND tỉnh Bình Dương.
Theo báo cáo của Sở TN&MT Bình Dương tại buổi lễ, cùng với sự phát triển nhanh chóng của các ngành công nghiệp trên địa bàn tỉnh, công tác bảo vệ môi trường đã và đang trở thành một thách thức lớn và là mối quan tâm sâu sắc của lãnh đạo tỉnh Bình Dương. Nhiều chính sách và biện pháp đã được ban hành và áp dụng để nâng cao hiệu quả quản lý môi trường tại địa phương, nhằm ngăn ngừa tình trạng ONMT và cải thiện chất lượng môi trường, góp phần vào sự phát triển bền vững tỉnh Bình Dương. Trong các biện pháp đó, việc lượng hóa và phân loại mức độ ô nhiễm công nghiệp nhằm công khai thông tin về thực trạng môi trường DN là một công cụ quan trọng.
Cụ thể, từ tháng 3-2016 đến tháng 5-2016, Sở TN&MT Bình Dương đã tiến hành công bố thông tin, kế hoạch về việc điều tra, đánh giá, công bố Sách Xanh tỉnh Bình Dương năm 2016 trên Cổng thông tin điện tử của Sở TN&MT; trong tháng 8 và 9-2016, Sở TN&MT Bình Dương cũng đã tiến hành lấy mẫu chất thải tại 78 DN lựa chọn để đánh giá việc tuân thủ các quy định xả thải của các DN này. Kết quả cho thấy có 61 DN tuân thủ các quy định xả thải ra môi trường được công nhận Sách Xanh tỉnh Bình Dương năm 2016. Trong đó có 52 DN nằm trong KCN, 9 DN nằm ngoài KCN; 51 DN có vốn đầu tư nước ngoài, 10 DN có vốn đầu tư trong nước; 31 DN nằm trong Sách Xanh tỉnh Bình Dương năm 2014.
Phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Mai Hùng Dũng cho biết: Năm nay là năm thứ ba UBND tỉnh Bình Dương tổ chức lễ công bố Sách Xanh cho các DN thực hiện tốt các yêu cầu về bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh. Giải thưởng là sự ghi nhận và tôn vinh thành tích xuất sắc và cũng là một trong những hoạt động nhằm khuyến khích các hoạt động tham gia bảo vệ môi trường.
Ông Mai Hùng Dũng cũng nhắn nhủ các DN được trao thưởng sẽ phát huy tốt hơn nữa những thành tựu đã đạt được và truyền thống tốt đẹp của mình để tiếp tục phát triển toàn diện hơn và đạt được nhiều thành tích cao hơn trong quá trình tham gia bảo vệ môi trường cùng với các ngành, các cấp, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp bảo vệ môi trường của tỉnh Bình Dương. Các DN khác cũng cần phấn đấu, nỗ lực nhiều hơn nữa trong công tác bảo vệ môi trường, trong đó cần tập trung và tăng cường hơn trong việc thực hiện và kêu gọi thực hiện các hành động phòng ngừa ô nhiễm như: hạn chế tiêu thụ năng lượng, vì mục tiêu an ninh năng lượng, tái chế và tái sử dụng chất thải, sử dụng các nguyên liệu thân thiện với môi trường, ưu tiên lựa chọn các sản phẩm của các DN, đơn vị được chứng nhận thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường.
BẢO ANH
