Bạn quê
Hai người quen nhau từ trại sáng tác của hội văn học nghệ
thuật tỉnh tổ chức. Người quê kẻ phố, biết nhau qua trang viết nên khi gặp thì
có lắm chuyện để bù khú, hàn huyên. Chuyện trên trời dưới bể, chuyện chó ăn đá
gà ăn sỏi, chuyện nọ xọ chuyện kia từ đầu đêm đến mờ sáng. Chuyện chưa đã, họ đề
nghị trại trưởng xếp cho họ ở chung phòng, cứ như phải bùa phải bả nhau từ lâu
lắm. Rồi bạn phố về thăm chơi nhà bạn quê dăm ba ngày, bạn quê tiếp
đón nồng hậu chân tình, cơm quê ngày ba bữa, rượu quê uống tì tì. Gác chuyện đồng
áng sang một bên, bạn quê đưa bạn phố đi đây đi đó, thăm thú nơi này nơi kia.
Ngày về, quà quê gói đùm gói túm, gạo nếp, đậu xanh, đôi gà trống thiến… Bạn phố
cảm động lắm, cảm ơn rối rít mời vợ chồng quê có dịp lên thành phố ghé nhà mình
chơi: - Nhà tôi đủ rộng và cũng thoáng mát, vợ tôi cũng hiền thục
và mến khách như chị đây, ông bà lên phố mà không ghé nhà tôi là không được đâu
đấy. Đêm nằm năm ở mà, tôi mang ơn ông bà nhiều quá, có dịp cho tôi san sẻ lại
với chứ. - May ra có chồng em thích đi đây đi đó, chứ em thì con heo,
con gà bu quanh chân thế này còn đi đâu được - người vợ quê thật thà. Năm sau, bạn quê lên phố tìm nhà trọ học cho con. Đứng trước
các dãy phòng trọ gần trường con sẽ học nhưng bạn quê cứ phải bâng khuâng bởi sự
xô bồ, ồn ào của phố xá, xe cộ. Thế này thì học hành gì cho được. Suy tính thiệt
hơn, bạn quê móc điện thoại ra gọi bạn phố: - Ông đang làm gì đấy, tôi đang ở phố của ông đây. - Chỗ nào, đường nào? - Bạn phố vồn vã. - Cổng trường đại học… - Đứng yên đấy nhé, tôi đến ngay. Gặp nhau tay bắt mặt mừng, sau hồi hàn huyên bạn quê thật
tình: - Tôi không tính ghé nhà ông nên không có quà cáp gì… - Không sao, nhưng không ghé nhà thì còn bạn bè gì, ông lên
xe tôi chở về. Bạn quê riu ríu làm theo. Chạy được một đoạn, bạn phố ghé
vào quán nước bên đường: - Uống với nhau chút đỉnh nhé, ông chẳng phải lo gì chuyện
phòng trọ phòng triếc cho con, đâu cũng thế cả ông ạ, học được không là do
mình. Để tôi bàn với nhà tôi xem có chỗ cho cháu trọ học không. - Nhưng cũng phải kiếm chỗ đàng hoàng chứ ông, ngay cả tôi
và ông đây còn không chịu nổi vài cú liếc đưa tình của phái đẹp nữa là. - Ừ, cứ cho là ông phải. Sau vài chung thù tạc, bạn phố như dịu cơn nam nhi chi chí,
nghĩ đến tánh tình vợ mình mà ngao ngán. Tiến thoái lưỡng nan, không mời bạn về
nhà thì không được, tri kỷ văn chương gì lạ thế. Đàn bà ưa mỏng mày hay hạt,
làm bộ làm tịch, nhưng chịu khó ngon ngọt với họ thì chuyện gì cũng suôn sẻ. Bạn
phố nghĩ được một sách kế hay. - Ông ngồi chờ tôi dăm phút nhé, tôi đi có việc, xong trở lại
đây ngay. Bạn phố vù chạy ra chợ, mua đôi gà, vài cân nếp, ít rau củ
quê rồi ù chạy về nhà đưa cho vợ: - Có bạn ở quê lên chơi, bạn ngày trước tôi xuống ở nhà người
ta ấy mà. Bạn có chút quà, tôi đem về trước nhờ mẹ nó lo bữa trưa, bữa chiều… - Ở lại đây luôn à? - Ăn nhiều chứ ngủ bao nhiêu, hai đứa tôi nằm phòng khách
cũng được. Thời buổi này hở một tí là cả thế giới đều biết, liệu mà cư xử để
tôi còn mặt mũi nhìn người này, người kia. Vợ lườm đến rách cả mắt. Chạnh nghĩ chồng mình cũng tên tuổi
này nọ, chí ít thì cả khu phố này ai cũng biết ông ấy là nhà văn mà nhà văn thì
oách lắm, thanh cao lắm. Bữa trưa được dọn ra với đủ thứ sơn hào hải vị, nào xúc xích
Đức, thịt xông khói, bánh mì, cá ngừ bò chấm mù tạt… Bạn quê khép nép không dám
gắp thức gì, không biết ăn cách nào. - Nhà em chỉ có rau dưa đạm bạc, mời anh dùng thật tình cho.
- Mẹ nó tự nhiên đi, để tôi lo cho ông ấy - người chồng chu
đáo. Bạn phố lấy cái chén con cho mù tạt, xì dầu và nước cốt
chanh vào trộn đều rồi gắp thịt ngừ bò ngâm vào đấy. - Thấy thịt ngả tái là ăn được, món này uống với rượu sa kê,
đúng bài. Bạn quê gắp một miếng cho vào miệng thì ôi thôi nước mũi nước
dãi chảy ròng ròng, sặc sụa không ngớt. Mùi mù tạt cay nồng lên cả mắt, cả tai.
Nuốt vào chẳng thể, nhả ra không dám, đành ngậm miệng lại cắn răng chờ cho cái
mùi khủng khiếp ấy tan đi. - Kinh quá ông ạ, ăn thịt sống thế này chắc tôi chết mất. - Ngon quên chết thì có, cuốn thêm lá cải cay vào mới thưởng
thức hết hương vị nồng nàn của biển cả, ông ạ. - Tôi không quen, ăn rau dưa kiểu này. Vợ bạn phố không nhịn được cười, thoái thác: - Chiều em đi sinh nhật bạn, anh mần gà nấu cơm cho anh ấy
ăn, em hồi giờ có biết sát sinh là gì đâu. Bạn phố trầm ngâm không nói gì bởi quá biết vợ mình, một
cách tiễn khách tế nhị. Khi vợ bạn phố buông đũa đi nghỉ rồi, bạn quê cũng xin
cáo từ. - Chiều nay tôi về, ông ạ. - Bậy nào, tôi đã hẹn với vài bạn văn tiếp ông rồi, ông đừng
làm cho họ nghĩ tôi là xỏ lá ba que. - Thế cũng được, tôi ngại ông vất vả nấu nướng… - Vậy tôi gọi cho họ tiếp mình theo kiểu cây nhà lá vườn,
ông nhé. - Sao cũng được. Bạn quê nghĩ, thì ra bạn phố cũng không dám mời bạn bè về
nhà, “kẹt quá” nên phải tiếp mình. Mọi dự tính ban đầu thì không thể tiếp tục
thực hiện, đành thuê nhà cho con trọ học thôi. Ở đâu cũng phải trả tiền, ăn đâu
cũng phải trả cơm gạo, không khéo lại mang tiếng nhờ vả thì tủi hổ cho con mình
quá. Buổi chiều, họ cùng gặp nhau ở nhà của một bạn văn vùng ngoại
ô. Nói là ngoại ô chứ chỉ cách trung tâm thành phố chừng ba, bốn cây số gì đó. Ở
đây đất rộng, người thưa, cư dân sống bằng nghề trồng hoa, cây kiểng, công việc
cũng nhàn nhã không giàu nhưng chắc chắn là không nghèo. Nhà người bạn văn này
có cả xe hơi nữa, bạn quê phục lắm. Sau khi dẫn bạn bè phố xem vườn cây, ao cá
thỏa thích thì mâm cỗ cũng đã được vợ gia chủ bày lên. Cá rô rán giòn chấm mắm
me, cải cúc nhúng lẩu đuôi bò, đậu phụ lá mơ mắm tôm và vài chai rượu cuốc lủi.
Các món này thì bạn quê rất hảo. Sau vài câu thưa gởi, chủ nhà cho ly lượn vòng
chào hỏi khắp mâm tiệc, bạn quê thích ý không cần khách sáo: - Viết văn mà mua được nhà lầu, xe hơi thế này thì chỉ có
ông, xin bái phục. - Đã thế thì xin rót cho ông vậy. Đá bỗng đá bỏ, tôi với ông
nhé. Ông nghĩ xem, hai vợ chồng điếc chẳng có con cái thì để tiền làm gì, muốn
làm vừa đủ ăn nhưng nó cứ dôi ra nên mới có chuyện văn chương thi phú. Nói rồi chủ nhà ực cạn ly rượu, xong rót cho khách. - À mà chị nhà đâu, chúng tôi xin diện kiến. - Bà ơi, ra đây hầu các nhà văn lớn giúp tôi - gia chủ nói vọng
vào phòng. - Mấy ông vui vẻ đi, tôi đàn bà có biết gì đâu. Nói vậy nhưng chị vợ cũng bước ra và ngồi xuống cạnh chồng.
Bạn quê mắt nhìn không chớp: - Chị đây là… - Anh Phong đúng không ? - Chính tôi, mấy chục năm rồi… - Phải, mấy chục năm rồi. Vợ kể cho chồng nghe chuyện chị và Phong học chung trường
huyện, chị lên phố học đại học và lấy chồng, tới giờ mới gặp lại. Sau một hồi
hàn huyên tâm sự, vợ chồng gia chủ biết bạn quê đang tìm nhà cho con trọ học
thì họ cương quyết không cho, bảo phải ở nhà mình. Người vợ chân tình: - Anh biết rồi đấy, ở lứa tuổi con anh dễ sa ngã, dễ bị cám
dỗ. Nếu anh ngại thì hàng tháng đóng cho chúng tôi hai mươi cân gạo là đủ. Cây
nhà lá vườn, có gì ăn đó, con anh không đến nỗi khổ đâu. Người chồng sung sướng choàng tay qua vai bạn quê cười sảng
khoái: - Hà… hà…“toa” phải để cho “moa” có đứa hầu chén trà, ly rượu
với chứ, “moa” thèm chuyện ấy lắm lắm. Bạn quê không nói nên lời, vòng tay ôm cứng chủ nhà như đôi
bạn đã lâu không gặp, họ chia nhau đến giọt rượu cuối cùng rồi mới ra về. LÝ THỊ MINH CHÂU