Báo Bình Dương điện tử - www.baobinhduong.vn
Tổng Biên tập: LÊ MINH TÙNG
Phó Tổng Biên tập: HUỲNH MINH DÂN - NGUYỄN QUỐC LIÊM
“Bản thân tôi thì có gì mà viết. Thôi mấy em
tìm điển hình khác đi, Thuận An có nhiều lắm, sẽ hay và xứng đáng hơn tôi nhiều...”.
Kiên quyết từ chối đề cập nhiều đến bản thân, nhưng khi nghe chúng tôi nhắc đến
chuyện ra đời của mô hình nhà trọ văn hóa (NTVH), ông Nguyễn Ngọc Hà, Phó Chủ tịch
UBMTTQ, kiêm Trưởng ban Thanh tra Nhân dân phường An Thạnh, TX.Thuận An, đã nhiệt
tình trình bày về cái mô hình vốn là niềm tự hào của những người làm công tác mặt
trận của An Thạnh và Thuận An. 
Một góc CLB nhà trọ văn hóa số 7, khu phố Thạnh Bình, Thạnh Bình, Thuận An (nhà trọ Điền Phát) của ông Phạm Minh Thành
Rót tách trà nóng mời người đối diện, ông Hà cho biết: “Phường An Thạnh có nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước đang hoạt động. Ngoài ra, An Thạnh là nơi giáp ranh với các địa phương khác có nhiều nhà máy nên số lượng công nhân lao động cư trú tại các cơ sở nhà trọ là khá cao. Theo thống kê, vào thời điểm năm 2007 (lúc bắt đầu triển khai thí điểm mô hình NTVH), trên toàn phường có 160 cơ sở nhà trọ với hàng ngàn công nhân và người lao động lưu trú. So với các địa phương khác như Bình Hòa, Thuận Giao hay Bình Chuẩn thì số lượng cơ sở nhà trọ của phường An Thạnh là không nhiều bằng, nhưng tình hình an ninh trật tự tại các khu nhà trọ là khá phức tạp”.
Từ thực tế
Ông Hà nhớ lại, vào thời điểm đó, tại các cơ sở nhà trọ không chỉ xảy ra tình trạng gây ô nhiễm môi trường, đánh nhau, cự cãi gây mất an ninh trật tự mà còn có cả việc buôn bán chất ma túy, mại dâm, cờ bạc, lô đề... gây rất nhiều khó khăn cho việc quản lý địa bàn.
Lúc đó, tôi có suy nghĩ là tại sao không đem nội dung cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” vào thực hiện tại các khu nhà trọ, xây dựng NTVH, góp phần chuyển hóa địa bàn? Sau khi đề xuất ý tưởng, xin ý kiến cấp trên đã đồng ý cho triển khai thực hiện thí điểm. Nói thật, lúc ấy dù cho thí điểm thực hiện nhưng vẫn còn nhiều người lo ngại rằng khi đưa vào triển khai thực hiện sẽ không thành công. Bởi, quản lý nhân khẩu - hộ khẩu, tạm trú tạm vắng, an ninh trật tự đã khó mà giờ còn đưa việc xây dựng môi trường văn hóa vào nhà trọ - với những tiêu chí như bảo đảm vệ sinh môi trường, không cự cãi, đánh nhau, không hút chích, sử dụng, mua bán trái phép ma túy; phải sinh đẻ có kế hoạch... thì lại càng khó hơn.
Tuy nhiên, nhờ học tập tư tưởng của Bác Hồ về việc xây dựng đời sống văn hóa mới, cũng như từ ý thức nhiệm vụ chính trị của địa phương, ông Hà cùng các thành viên CLB chủ nhà trọ phường An Thạnh quyết tâm làm cho bằng được. Theo ông Hà, “Người lao động nhập cư vốn có rất ít thời gian tham gia sinh hoạt, hội họp thì chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước mà cụ thể là các tiêu chí xây dựng NTVH phải thật sự ngắn gọn, dễ hiểu và dễ thực hiện. Nghĩ là làm, ông Hà bắt tay vào việc soạn thảo bản tiêu chí “Nhà trọ văn hóa” với 5 tiêu chí cơ bản nhất, súc tích nhất. Sau đó, Ban Chỉ đạo cuộc vận động triển khai trước tiên xuống Ban chủ nhiệm CLB nhà trọ rồi sau đó mới mời họp phổ biến rộng rãi và vận động người ở trọ thực hiện.
Đến thực hiện
Đầu tiên, 2 CLB nhà trọ số 1 và số 2 ở khu phố Thạnh Hòa B được chọn làm thí điểm của mô hình. CLB nhà trọ số 1 do ông Trần Văn Trung làm chủ nhiệm, thời điểm đó có trên 100 phòng trọ (4 người /phòng). Còn CLB nhà trọ số 2, do ông Lê Văn Thắng làm chủ nhiệm, có quy mô nhỏ hơn, nhưng cũng thu hút gần 100 người lao động ở trọ. Đặc điểm chung của 2 CLB nhà trọ này là rất phức tạp, vệ sinh môi trường không bảo đảm, rác thải, nước thải, chất thải sinh hoạt vứt bừa bãi làm ảnh hưởng đến cộng đồng dân cư xung quanh. Nhận thức tình hình chung như thế, ông Hà liền cho mời Ban chủ nhiệm CLB nhà trọ và trực tiếp là 2 chủ nhiệm CLB nhà trọ số 1 và số 2 đến quán triệt chủ trương, giải đáp những thắc mắc; đồng thời vận động họ cùng thực hiện, mở mũi tiên phong. Sau đó, thành viên Ban chủ nhiệm và ông Hà cùng với 2 chủ nhà trọ đến sinh hoạt trực tiếp với người dân, làm cho người ở trọ thấy được về tính ích lợi của việc thực hiện cuộc vận động xây dựng NTVH. Tại các cuộc họp dân như thế, đã có không ít ý kiến của người dân đồng tình với chủ trương, bởi cuộc vận động NTVH mang lại những lợi ích thiết thực cho những người cùng ở trọ.
Ông Phạm Minh Thành, chủ doanh nghiệp tư nhân Điền Phát, chuyên kinh doanh nhà trọ tại khu phố Thạnh Bình, phường An Thạnh cho biết: “Năm 2001 cụm công nghiệp An Thạnh đi vào hoạt động, thu hút số lượng lớn công nhân từ các địa phương khác đến làm việc, do đó nhu cầu về chỗ ở của công nhân là rất lớn. Tôi quyết định đầu tư xây dựng khoảng 100 phòng trọ để kinh doanh, nhưng các phòng trọ này phải bảo đảm các tiêu chí vững chắc, khang trang, rộng rãi và có môi trường văn hóa tốt mới thu hút được nhiều người đến ở trọ lâu dài. Chính vì thế, vào năm 2007 khi được thị trấn An Thạnh phát động đăng ký xây dựng NTVH với 5 tiêu chí phấn đấu cụ thể, tôi lập tức hưởng ứng bởi qua nghiên cứu thì việc xây dựng NTVH là rất thiết thực, có ích cho người ở trọ lẫn chủ nhà trọ và cộng đồng xã hội”.
Để phần nào mang lại những giá trị văn hóa tinh thần cho người dân, ông Hà còn vận động các chủ nhà trọ trang bị sách báo, tivi đặt tại phòng chủ nhà trọ hoặc địa điểm thuận tiện để công nhân có phương tiện xem thời sự, ca nhạc, phim truyền hình. Nhân đó, Chủ nhiệm CLB nhà trọ sẽ kín đáo tranh thủ góp ý những thành viên hoặc phòng trọ nào làm chưa tốt những tiêu chuẩn cuộc vận động NTVH; hoặc tranh thủ triển khai các đường lối chính sách của Đảng, chính quyền. Theo ông Thắng, việc làm này không chỉ giúp cho thanh niên, nhất là các bạn nam trẻ bớt đi ra ngoài la cà nhậu nhẹt, dễ dẫn đến nguy cơ mất an toàn giao thông, an ninh trật tự mà còn giúp cho người lao động được phần nào nâng cao kiến thức pháp luật, vốn sống.
Những kết quả
Cũng nhờ những buổi họp mặt bên chiếc tivi, dàn máy karaoke này mà 2 ông chủ nhà trọ Thắng và Thành kịp thời nắm bắt thông tin, trở thành hạt nhân đứng ra hòa giải những bất hòa giữa những cá nhân trong phòng trọ và giữa các phòng trọ với nhau. Mô hình này dần dần phát huy được hiệu quả và UBMTTQ, Ban Chỉ đạo cuộc vận động quyết định nhân rộng thành công của mô hình NTVH đến toàn bộ các thành viên Ban chủ nhiệm CLB nhà trọ trong địa phương.
Ông Hà cho biết thêm: “Nhờ cuộc vận động xây dựng NTVH mà tình hình vệ sinh môi trường, an ninh trật tự được bảo đảm. Đặc biệt, từ nguồn tin báo, tố giác của các thành viên CLB nhà trọ, cơ quan chức năng đã kịp thời bắt giữ 1 đối tượng mua bán trái phép chất ma túy và 1 đối tượng trốn lệnh truy nã của cơ quan công an. Đến nay, toàn bộ 227 cơ sở nhà trọ trên địa bàn phường An Thạnh đều đã đăng ký thực hiện NTVH.
Cũng từ thành công rực rỡ này mà mô hình NTVH do An Thạnh trực tiếp sáng tạo và đi đầu thực hiện đã được huyện Thuận An (sau này là TX.Thuận An) và cả tỉnh học tập làm theo và phong trào xây dựng NTVH đã được thể chế hóa thành những quy chuẩn hẳn hoi do Ban chỉ đạo cuộc vận động xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư tỉnh Bình Dương ban hành. Ông Hà phấn khởi cho biết, trong chuyến thăm và làm việc tại Bình Dương mới đây, đoàn công tác của Ban Dân vận Trung ương đã trực tiếp đến An Thạnh tìm hiểu về hiệu quả của mô hình NTVH để từ đó đề xuất cho triển khai áp dụng trên địa bàn toàn quốc.
NGUYỄN CHÍ THANH